Í aldanna klof

Furðulegt ár að líða. Ef það næsta væri ekki bara beint framhald af þessu væri ég raunverulega feginn.

Fékk áfall þegar ég vaknaði klukkan kortér í tvö. Þreif handahófskenndar spjarir úr hornum og hljóp út í ríki, aðeins til að lenda þar í biðröð og gefa upp alla von um að komast þangað inn, meira að segja eftir að ég kom þaðan út aftur með tvær kippur og freyðivínsflösku. Viskí á ég heima. Verð víst ekki til frásagnar í fyrramálið.

Kristín Svava kallar sig cand. phil. og fyrst hún gerir það er mér ekki skotaskuld úr að gera það líka. Hef svosem gengið undir titlinum „mag. cand.“ líka en það hljómar ekki eins vel. Ef ég bæti titlinum við feisbúkkið mitt þá kannski fæ ég líka merkilegri boð á Mystery Match en frá stórbrjóstuðum Rúsölkum handan Úralfjalla. Það er nóg af pípurum hér heima.

Hef þetta ekki lengra í bili. Eigið gott kvöld, syngið Auld Lang Syne og drekkið ykkur full.

Litlir vinnumaurar

Ég verð seint talinn til þeirra sem fussa og sveia yfir ungu fólki á vinnumarkaðnum. Mér finnst ekkert eðlilegra en að krakkar fái tækifæri til að vinna fyrir sér innan ramma heilbrigðrar skynsemi, id est: mér finnst í lagi að þrettán ára beri út dagblöð og fimmtán ára afgreiði í bakaríi, en ólíkt kannski sumum finnst mér ekki heilbrigt að jafngömul börn keyri gaffallyftara.

Hins vegar verð ég að játa furðu mína þegar barn kringum þrettán ára aldurinn afgreiddi mig á skyndibitastað í kvöld. Það heillar mig ekki sérstaklega mikið. Ekki vegna þess ég treysti barninu ekki, heldur þess hvernig almenningur er gjarn á að tæta í sig höndina sem færir þeim ruslfæðið. Og án þess að vilja gera lítið úr stráknum sem afgreiddi mig, þá verð ég að spyrja hvort foreldrum hans finnist í lagi að hann komi niðurbrotinn heim eftir daginn hafandi verið kallaður hálfviti, eða þaðan af verra, trekk í trekk yfir daginn – af fólki sem á yfirborðinu virðist ekki eiga við stærri vandamál að glíma en vitlaust afgreiddar pantanir á McDonald’s, en er augljóslega geðbilaðra en barnaperrar miðað við gólin sem það gefur frá sér ef það fær kvartpundara fyrir bigmacpöntun!

Finnst þeim það í lagi? Ég hóf vinnu á tveimur alvöru vinnustöðum samtímis (semsé ekki vinnuskólanum) á fjórtánda árinu en neyddist blessunarlega ekki til að sinna afgreiðslustörfum fyrr en ég var orðinn átján ára. Og mér finnst borðleggjandi að krökkum bjóðist temmilega vernduð atvinnutilboð eftir aldri, bara ekki þetta.

Gjafir

Ég fékk ansi hugvitssamlegar gjafir frá vinum og vandamönnum í kvöld, nema ég sé bara einfaldari en ég gef mig út fyrir að vera, þó líkast til sé það hvort tveggja. Venju samkvæmt geri ég úttekt, með þökkum til allra.

ÞÞ í fátæktarlandi eftir Pétur Gunnarsson: Fyrir mann sem eitt sinn í gamni sínu miðaði tímatal sitt við fæðingarár Þórbergs – þótt ekki föttuðu það allir – og talaði auk þess í sama tilgangi nær eingöngu í tilvitnunum í hann, var það augljós kostur. Því þótt ég hafi upp á síðkastið afneitað honum tilbið ég enn í laumi. Það er gott að geta tilbeðið, og Alli hefur fært mér nýtt skurðgoð á altarið.

Sæng og koddi: Fyrir manninn sem samdi lagið, og hefur jafnan flutt það við miklar vinsældir á jafn marga vegu og flutningarnir eru margir, er ekki annað viðeigandi en hann hljóti sæng og kodda einhvern tíma á lífsleiðinni – og sængurver í ofanálag! – eftir að hafa sofið síðastliðin ár undir tusku. Það vita það heldur ekki margir að ég vinn nær öll dagleg verk í rúminu, hvað þá að fárra hluta njóti ég betur en liggja undir sænginni með eitthvað að maula, drekka og lesa. En það vissi pabbi. Ég fer aldrei framúr aftur.

Teketill:
Jólunum í hittífyrra eyddi ég að mestu leyti drekkandi te frameftir öllu, lesandi skræður mínar, yrkjandi ástarljóð. Ef ekki í rúminu, þá við skrifborðið, en helst í rúminu. Ári síðar átti ég hvorki heilan ketil lengur né löngun til rómantískra funda í snjókomu. En nú á ég ketil og kínverskt rauðrunnate, nýja sæng og nýjar skræður til að lesa í. Ég er að endurholdgast sem hedónistinn sem áður ég var, þökk sé móður.

Himnaríki og helvíti eftir Jón Kalman:
Ekki fór það heldur framhjá móður á tedrykkjutímabilinu mikla 2005 að ein skræðanna sem ég las var Sumarljós og svo kemur nóttin, hvað þá heldur að ég hef haldið bókinni að henni síðan þá án þess hún hafi enn fengist til að lesa hana. Mikið langaði mig í þessa og innsæi móður reyndist henni farsæll vegvísir (hver talar svona?).

Þjónn, það er fönix í öskubakkanum mínum! eftir Norðdahl:
Hver í minni fjölskyldu hefði getað fengið þá furðulegu hugmynd að gefa mér ljóðasafn eftir skáld sem hann hafði áreiðanlega varla heyrt af annar en bróðir minn stóri. Þvílík hugvitssemi, þvílíkur mannþekkjari og snillingur. Er ég svona augljós? Eins og opin bók? Mér liggur við að segja að því miður átti ég bókina fyrir, en eintakinu verður komið til góðra nota á skiptibókamarkaði – aldrei á maður nóg af ljóðabókum, og talandi um:

Borg í þoku eftir Hermann Stefánsson:
Margir eru þeir snillingar sem lesa þessa síðu, og þónokkuð margir virðast hafa lesið yfir ljóðabókaóskalistann minn og örlætið virðist skína af hverju andliti. Ég varð því hreint ekki leiður að finna þessa í einum pakkanum, sem auk þess prýddi fallegt jólakort með mynd af litlum snáða sem heitir Frosti. Það gefur til kynna að ekki einungis geri Silja Rós og Halldór sér grein fyrir áhuga mínum á ljóðum, heldur hafi þau einnig komist að mínu myrkasta og best falda leyndarmáli: Ég fíla börn, allt frá frumstigi til gelgju.

Ljósár, árbók íslenskra áhugaljósmyndara 2007:
Ég er mikill aðdáandi ljósmyndara, og raunar hvers konar myndlistarmanna, bæði leikra sem lærðra. Og enda þótt það hafi ekki komið mér neitt sérlega á óvart það sem leyndist í öðrum tveggja (!) pakka frá einum slíkum (og að hluta til konu hans og barni, eins og stóð á kortinu), var það ekki síður kærkomin gjöf en aðrar. Ekki veit ég hvernig þau komust að þessari duldu aðdáun minni, en það skulu menn fá að vita að verður rannsakað ofan í kjölinn, og viðeigandi aðilar sóttir til saka. Ef ég get þá nokkru sinni slitið mig frá flottustu myndunum. En það er viðeigandi að viðeigandi aðilar skuli vera Alli, Sigrún og flottasti stráksinn í geiminum á eftir Frosta og öfugt, hann Matti litli.

Jakkaföt og bindi:
Þetta valdi ég sjálfur, en áður en ég sagði henni ömmu minni kæru hvað ég hafði valið spurði hún mig hvort þau væru ekki fín, fötin. Ég er augljósari en ég hélt. Amma komst ekki í bæinn sökum krankleika, en frændfólk var svo huggulegt að færa jólin til hennar. Hún fær bestu þakkir sem aðrir.

Jólaboð:
Það er stærsta gjöfin og sér óhlífnasta. Þórði bróður mínum og Ástu mágkonu, sem veittu jafnvel í gæðum, magni og kærleika, færi ég þakkir sem ekki verða einfaldlega orðaðar af soddan klunna.

Að þessu öllu undanskildu fékk ég nokkra aura, auk einnar gjafar sem gleymdist á dularfullan hátt heima hjá móður, og guð hjálpi mér hafi ég gleymt nokkru. Fjandinn að maður eigi nokkuð af þessu skilið, en gott er að eiga góða að.

Aðfangadagsmorgunn

Ekki tókst mér að sofa meira en þrjá tíma í nótt. Er búinn að fá nóg af þessum svefnörðugleikum, þetta er afleitt. Ég hins vegar vaknaði við almennilega jólasnjókomu, þannig að mér varð að einhverjum óskum. Christmas Song í flutningi Nat King Cole er kannski ekki lag til að hlusta á að nóttu til, en ég bara varð.

Bærinn var látinn eiga sig í gærkvöldi á kostnað tiltektar. Nú í fyrsta sinn í meira en ár bý ég í herbergi án pappakassa fullum af drasli, og telst því alfluttur. Meira að segja búinn að setja upp klukku sem gengur afturábak, gott ef Alli gaf mér hana ekki í jólagjöf í fyrra eftir að við reyndum að breyta IKEAklukku. Annars er hálfkaldhæðnislegt að ég skuli nú í fyrsta sinn láta eftir mér að kaupa misódýrar jólagjafir á þessum fjárhagslega herfilegustu tímum. Synd að ég gat ekki keypt fleiri, finnst ég alltaf svo mikill skíthæll þegar vini ber að garði, drekkhlaðnir gjöfum. En ég hef allavega smáræði handa einhverjum í ár.

Í kvöld verður breytt út af vananum og bróðir minn og mágkona halda jólaboðið í stórglæsilegu nýju íbúðinni sinni, og ólíkt fyrri árum verður margt um manninn. Get ekki sagt annað en ég hlakki til. Ætla að útbúa jóladisk í Aldamótabílinn á eftir – jafnvel taka til í henni, hver veit, gera hana sæta – og hnýta slaufu á köttinn, ímyndaða svo hún éti hana ekki. Hvað sjálfan mig varðar verður stefnan tekin á að éta sem mest í dag, jafnvel að ég taki út graflaxinn ef mér tekst þá ekki að sofna aftur. Jólanótt verður venju samkvæmt eytt í bóklestur, át og annan ólestur. Þetta verður bara fínt. Gleðileg jól handa ykkur.

Jólaskap

Það er makalaust hvað Woody Allen kemur mér alltaf í gott skap, Hannah And Her Sisters fer tvímælalaust á meðmælalistann. Það er eitthvað svo dásamlegt einlægt við allt þetta snarbilaða volæði.

Á meðan ég horfði á The Departed, sem ég verð líka að mæla með, kom loks jólasnjórinn. Hann er ennþá þannig að ég er nokkuð vongóður um morgundaginn. Í hádeginu fer ég með öðrum tveggja skapara minna í skötu á Kænunni, sem er söltuð sjóbúlla hér í firðinum (þó hafnfirðingar klúðri því eins og öllu öðru því þrátt fyrir fjarlægð rústar Kaffivagninn í Reykjavík samkeppninni). Fyrst svo margir Íslendingar eru trúræknari við þorláksskötuna en máttarvöldin er ég víst ekkert of heilagur til að prófa. Um máttarvöldin gildir hinsvegar allt annað.

Að þessu ételsi loknu verður tekið til hendinni í kytrunni minni og séð til þess að hún muni aftur teljast til mannabústaða, sem aftur kemur til með að hækka fasteignaverðið og gleðja skaparann, skötuna og máttarvöldin. Ég finn skötuna þegar hlæja í maga mér af kátínu. Að þessu loknu held ég til Reykjavíkur að kaupa hluti handa sjálfum mér fyrir peninga frá ættingjum, sem síðan taka hlutina af mér, pakka þeim inní pappír og gefa mér daginn eftir. Eins og einfaldari lausn sé ekki til. Loks held ég í góðra vina hópi á kaffihús til fundar við jólaglögg. Ef snjórinn verður enn á jörðinni gæti ég meira að segja komist í jólaskap …