Í Lesbók laugardagsins birtist alveg frámunalega léleg grein eftir Jóhann Bjarna Kolbeinsson undir heitinu Við skulum ekki skilja aftur. Fyrir neðan titilinn stendur:
„Hin trúarlega No More Shall We Part er líklega vanmetnasta plata Nick Cave & The Bad Seeds“
sem kemur mér á óvart enda veit ég ekki til annars en hún hafi hlotið gríðarlegt lof gagnrýnenda og að Cave hafi fylgt henni eftir með tveggja ára túr um heiminn – meðal annars með viðkomu á Íslandi. En hver veit, kannski er fólk búið að gleyma henni núna. Jóhann Bjarni segir það í lok greinarinnar, hvað svo sem hæft er í því. Annarsstaðar í greininni segir hann:
„Þeir skelltu sér í hljóðverið, og úr varð frábær plata sem hæglega má kalla vanmetnustu plötu Nick Cave & The Bad Seeds hingað til.“
en gerir enga tilraun til að útskýra það mat sitt nánar.
Þar fyrir utan virðist Jóhann Bjarni ekki hafa skilið plötuna ef honum finnst hún svona trúarleg. Hún er að minnsta kosti ekki trúarlegri en Boatman’s Call, nema síður sé. Sér til stuðnings vísar greinarhöfundur til þess að:
„á árunum 1999 til 2000 gekkst Cave undir meðferð við alkóhólisma og heróínfíkn, og vildu margir meina að hann hefði hreinlega frelsast í kjölfarið […] Þegar litið er yfir lagalista plötunnar sést strax hvaða málefni var Cave hvað mest hugleikið á þessum tíma: „Oh My Lord“, „God Is in the House“ og „Hallelujah“ fjalla að minnsta kosti ekki um kvennafar og fyllerí. Og skilaboðin eru skýr:
For the word is out
God is in the house
God is in the house
God is in the house
No cause for worry now
God is in the house(Úr „God is in the House“)“
Það er greinilegt að skilaboðin voru ekki nógu skýr fyrir Jóhann Bjarna, því lagið God is in the House er engin trúarjátning, heldur blaut tuska framan í ofsatrúarbrjálæðinga og klikkaða útópista sem vilja einangra sig frá umheiminum í blindri tilbeiðslu. Ætli hann hafi ekki hlustað á lagið í gegn? Hann hefur allavega lesið textann við viðlagið þótt ekki sé öruggt um annað. Hérna er síðasta erindið allt:
Well-meaning little therapists
Goose-stepping twelve-stepping Tetotalitarianists
The tipsy, the reeling and the drop down pissed
We got no time for that stuff here
Zero crime and no fear
And we’ve bred all our kittens white
So you can see them in the night
And at night we’re on our knees
As quiet as a mouse
Since the word got out
From the North down to the South
For no-one’s left in doubt
There’s no fear about
If we all hold hands and very quietly shout
Hallelujah
God is in the house
God is in the house
Oh I wish He would come out
God is in the house
Lagið Oh My Lord get ég ómögulega skilið öðruvísi en sem frekari gagnrýni á öfgar og skefjalausa trú á skilyrðislausa fyrirgefningu – og þótt lagið sé vissulega trúarlegt á sinn hátt þá boðar Cave hógværð með hasar; hann fer öfugu megin við ætlunarverkið til að koma boðskapnum á framfæri. Hallelujah er á hinn bóginn algjörlega trúarlegt, sett upp eins og dæmisaga úr fermingarfræðslu – og raunar eftir því hallærislegt. En núna er ég ekki svo viss um að hann hafi skoðað annað en titilinn og dregið ályktun af því.
Jóhann Bjarni eyðir svo þónokkru plássi í að skipta aðdáendum Nicks Cave upp í píanófrík og rokkfrík og skipar sjálfum sér í fyrri flokkinn. Mér finnst það ekki skipta nokkru máli, en kannski þykir mér tvíhyggja bara svona leiðinleg, og kannski eru ekki til aðdáendur sem falla utan eða innan beggja flokka. Kannski var gerð Gallupkönnun og höfundur gleymdi að vísa til hennar. En þartil annað kemur í ljós ætla ég að halda áfram að botna lítið í rakalausum fullyrðingum.
Næst segir hann að Cave slái varla feilnótu á plötunni, sem felur í sér að þær séu þó að minnsta kosti nokkrar, en hvort þær skrifist á vankunnáttu Nicks Cave á píanó eða skilningsleysi Jóhanns Bjarna á ómstríðum hljómum fá lesendur greinarinnar líklega aldrei að vita. Lögin eru hvert öðru betra segir hann, en Sweetheart Come verði líklega að teljast vera lakasta lagið. Mér þætti vænt um að fá rök fyrir því. Meðal bestu laganna telur hann svo áðurnefnt God is in the House – sem hann þó skilur ekki eins og áður var bent á. Kannski ef hann hlustaði betur þætti honum það lakara? Ég veit það ekki, því hann vill ekki segja hvað er svona gott við það. Þá heldur Jóhann Bjarni áfram:
„Þótt Cave hafi farið í meðferð, og meira að segja gengið í hjónaband á milli The Boatman’s Call og No More Shall We Part, má þó greinilega skynja að einhver biturð og óuppgerð fortíð var enn að hrjá hann, eins og þetta textabrot úr „We Came Along This Road“ ber með sér:
I left by the back door
With my wife’s lover’s smoking gun
I don’t know what I was hoping for
I hit the road at a run
I was your lover
I was your man
There never was no other
I was your friend
Till we came along this road“
Þetta hlýtur að vera laukrétt, á sama hátt og eftirfarandi textabrot úr lagi Toms Waits, Tabletop Joe, lýsir óuppgerðri þrá Waits til þess að vera líkamslaus skemmtikraftur í sirkus:
Well, my Mama didn’t want me
On the day I was born
I was born without a body
I got nothin’ but scorn
Að því sögðu get ekki beðið eftir næstu upplýsandi grein Jóhanns Bjarna um tónlist. Og megi Guð bjarga honum frá því að rökstyðja mál sitt í framtíðinni.
Ætli ég gæti ekki sagt Jóhannesi Bjarna helst til hróss að greinin hans vakti forvitni mína á að tékka sjálfur á plötunni. Það skrifast samt kannski frekar á áhuga minn á Nick Cave & The Bad Seeds.
Mér þykir annars grautfúlt að Mick Harvey hafi nú sagt skilið við sveitina. Mikill missir af þeim afburðamanni.
Mér finnst bara með ólíkindum hvað fólk kemst upp með mikla og órökstudda yfirlýsingagleði, sem aldrei yrði samþykkt í bókmenntaumfjöllun, þegar tónlist er annars vegar.
Ef svo platan væri allur sá óður til Guðs sem Jóhann Bjarni segir þá væri hún ekki hálft á við eins athyglisverð og hún raunverulega er að mínu mati.
En hún er fjandi góð, líklega meðal þriggja bestu platna Caves.
Hvað Mick Harvey snertir þá mætti sama segja um Blixa Bargeld. Ég sakna hans meir en tárum taki.
Já, það er líka mikill missir af Blixa Bargeld.
Með fullri virðingu fyrir Warren Ellis, sem mér finnst helvíti flottur gaur.