Author: Óli Gneisti

Flækingur finnur barn og tekur það að sér. Nokkrum árum seinna fara yfirvöld að skipta sér að.

Einfaldur söguþráður á mörkum þess að vera væminn en er of fyndin til þess að það pirri.

Jackie Coogan hlýtur að teljast einn besti barnaleikari allra tíma. Það er frægt hvernig móðir hans og stjúpfaðir sólunduðu launum hans sem leiddi til málaferla og lagasetningar kennd við hann. Coogan-lögin skylduðu kvikmyndaframleiðendur til þess að láta hluta launa barnaleikara í sjóð sem þau fengju aðgang að síðar og að passa upp á menntun og vinnutíma þeirra.

Ég geri fastlega ráð fyrir að hafa séð myndina áður en ég mundi aðallega eftir frægustu atriðunum (Coogan að gráta sérstaklega). Ég man alls ekki eftir að myndin byrjar á pólitískri yfirlýsingu um ógiftar mæður.

The woman
whose sin
was motherhood.

Ekki uppáhalds Chaplin-myndin mín en nógu mikilvæg til þess að fara á áhorfslista allra kvikmyndaunnenda.

Maltin gefur bara ★★★½ sem þýðir að hún er ekki heldur uppáhaldsmyndin hans

Ung stúlka á kreppuárunum missir móður sína en þekkir ekki pabba sinn. Mögulega er það biblíusölumaðurinn.

Paper Moon hefur verið lengi á listanum en ég frestaði henni kannski af því ég var hræddur um að hún yrði óhóflega væmin. Hún er það ekki. Bara mjög hóflega.

Auðvitað er Tatum O’Neal stjarna myndarinnar og eiginlega skrýtið að hún hafi ekki verið tilnefnd sem besta leikkona í aðalhluverki. En hún vann auðvitað sem besta leikkona í aukahlutverki, aðeins tíu ára gömul. Anna Paquin var ellefu ára þegar hún vann tuttugu árum seinna.

Já, Tatum er fyndin og sjarmerandi. Samband hennar við Biblíusölumanninn (Ryan O’Neal) virkar kannski svona vel af því að þau eru feðgin. Ætli komi einhvers staðar fram hvort Peter Bogdanovich hafi valið þau til þess að staðfesta að hann sé pabbinn? Eða er það bara til þess að það sé sannfærandi möguleiki?

Madeline Kahn er ekki alveg jafn skemmtileg og hún getur verið og það er næstum að ég hafi verið leiður að hún tæki athygli frá Tatum. John Hillerman (Magnum, p.i.) er áberandi á tímabil og Randy Quaid fær eftirminnilegt hlutverk.

Fróðleiksmolinn dagsins er að Jodie Foster lék hlutverk Tatum i skammlífum sjónvarpsþáttum.

Maltin gefur ★★★★ og ég held að það sé almenn sátt um það.

Sikileyskur prins (hlébarðinn) reynir að tryggja stöðu sína og fjölskyldunnar í kjölfar sameiningar Ítalíu. Þetta er búningadrama sem er tegund af mynd sem ég er oft hrifinn af.

Fín tveggja tíma mynd er því miður þrír klukkutímar. Burt Lancaster er fimmtugur prins sem er persóna sköpuð af hertoga nokkrum sem var bitur við lýðveldið, konungsdæmið, sameiningu Ítalíu og margt fleira. Samúð mín með honum rýrnaði eftir því sem ég þurfti að horfa lengur á hann sýna tilfinningar sínar með svipbrigðum. Ekki Lancaster að kenna.

Þegar ég sá nafnið Claudia Cardinale birtast gerði ég fastlega ráð fyrir að einhver yrði ástfanginn af henni. Ást í kvikmyndum byggist auðvitað almennt á fegurð af því að annars þá þyrfti að eyða meiri tíma í persónusköpun. Ekkert á móti henni, þvert á móti, bara fyrirsjáanlegt.

Terence Hill fær að fljóta með í nokkrum atriðum. Gaman að sjá hann en hann fær ekki mikið að gera.

Annars tók ég eftir að Claudia lék í tveimur myndum árið 1963 sem hafa ákveðin tengsl. Il Gattopardo (Hlébarðinn / The Leopard) og The Pink Panther (Bleiki Pardusinn / La Pantera Rosa). Í báðum tilfellum er um að ræða mann sem er nefndur eftir ketti. En þetta er skemmtileg tungumálapæling. Gattopardo er auðvitað beinþýtt pardusköttur, Leopard er ljónapardus og íslenska orðið er nákvæmlega eins bara með viðbættu H og linmæltum framburði á pardus.

Maltin gefur ★★★★ en hann sá líklega styttri útgáfuna sem er einhvers konar afsökun.

Móðir, sonur og hinn sonurinn flytja í smábæ. Þau kynnast sætri nágrannastelpu sem á sundlaug. Hvað gæti skyggt á líf þeirra? Hvað er óttast? Kannski dularfulla holan í kjallaranum.

The Hole er mynd með óljóst ártal. Hún fór á kvikmyndahátíðir 2009 en fór ekki í bíó fyrren árið 2012 og þá mjög takmarkaða dreifingu. Hún fór alveg framhjá mér.

Ég hef lítið þol fyrir þrívíddarmyndum. Yfirleitt er slíkt algjör óþarfi og oftast pirrandi. Margar voru ekki einu sinni gerðar í „raunverulegri“ þrívídd Þetta er eina myndin sem ég syrgi að hafa ekki séð í þrívídd.

Ég fann fyrir því að horfa á myndina að hún var hönnuð fyrir þrívídd. Það gerir hana kraftminni í tvívídd.

Joe Dante leikstýrði myndinni og eftir að hafa horft á Burying The Ex var ég næstum búinn að fresta þessari. Þær litu út fyrir að vera svipaðar. Það væri jafnvel hægt að ímynda sér að sú fyrrverandi hefði verið grafin í þessari holu. Lukkulega eru þær gjörólíkar.

The Hole er líka ólíkt flestum myndum Dante að því leyti að hún er meiri hryllings- en gamanmynd. Hún gengur samt ekki út á ógeð heldur meira ógn sem vofir yfir eins og vofa. En hún er ekki ófyndin. Hún er næstum eins og afturhvarf til gullaldar Amblin (ekki jafn góð og þær bestu en við munum aðallega eftir þeim).

Það sem háði myndinni eiginlega mest var tvennt.

Það hefði líklega verið hægt að vinna tæknibrellurnar betur. Þær eru ekki vandræðalegar en virka stundum ódýrar. Aftur á móti er sviðsmyndin í lokauppgjörinu frábær þó ég sjái á umsögnum að það hafi ekki allir verið á sama máli og ég.

Það er ekkert frumlegt við myndina en ég er ekki viss um að það hafi verið markmið Dante að brjóta múra með söguþræðinum.

Bruce Dern og Dick Miller líta við þó sá síðarefndi hafi ekki fengið nógu mikið að gera. Haley Bennett er sæta stelpan og strákarnir eru einhverjir gaurar.

Fín Dante mynd. Ekki ein af þeim bestu en kannski á svipuðu róli og hin mjög svo vanmetna Looney Tunes’s Back In Action.

Maltin gefur ★★★ sem er sanngjarnt.

Gervimenni dreyma um rafkindur. Mögulega. Þeim leyndardómi er ekki svarað í myndinni.

Nú er ég ekki alveg viss hvaða útgáfu af Blade Runner ég sá á sínum. Það er vandamál með þessar myndir þar sem þarf að stúdera hvaða útgáfu á að velja. Þá sem var til í Videover í Kaupangi. Það áhorf skildi ekki mikið eftir.

Þá er spurning hvort hefur breyst meira, ég eða áin? Er „Final Cut“ af þessari á besta útgáfan? Veit ekki. Mögulega er betra að horfa á hana í fullri breidd á stórum skjá? Allavega náði hún mér í þetta skipti.

Kannski er það af því ég þekkti Rutger Hauer fyrst og fremst sem hasarmyndagaur að ég hafði aldrei kunnað að meta hann sem „alvöru“ leikara. Það breytist þegar ég horfði á Paul Verhoeven myndina Soldaat van Oranje þar sem Hauer er í aðalhlutverki. Mæli með þeirri.

Darryl Hannah er dásamlega skrýtin í sínu hlutverki.

Vangelis nær ekki að eigna sér þessa mynd eins og hann gerði með Chariots of Fire en þetta er ákaflega flott.

Maltin gefur ★½ en er að miða við upprunalegu útgáfuna og ég er ekki viss hvað honum fannst um þessa.

Gaur er í sambandi með konu sem deyr. Hann kynnist annarri konu en hans fyrrverandi snýr aftur sem uppvakningur.

Burying the Ex er mynd sem ég hef forðast af því hún öskrar á mig sem hún sé léleg. Og hún er léleg. Handritið virðist hálfklárað. Persónurnar eru allar svo ömurlegar að mér er sama hvernig fer fyrir þeim.

Leikstjóri er Joe Dante og þetta er án efa versta mynd hans (sem ég hef séð). Það besta við myndina er án efa Dick Miller en ég tók ekki eftir neinum öðrum fastaleikurum Dante

Kona kynnist karli og síðan öðrum karli og amma hennar er mjög innvínkluð í þetta allt saman.

Kannski gefur Criterion-lógó óhóflegar vonir, þó ég viti að það hafi líka komið algert drasl þaðan. Þetta er samt fín mynd og oft fyndin en ekki mikið meira en það.

Maltin gefur ★★★ sem er passlegt.

Þyrnirós. Þið vitið.

Satt best að segja hélt ég að ég væri löngu búinn að sjá þessa mynd en svo var ekki. Malicifent er eina áhugaverða persónan í myndinni og það gæti bara verið í samhengi við allar hinar.

Myndin er bólstruð. Hún er stutt en þó of löng.

Maltin gefur ★★★ sem er óhóflegt.

Raðmorðingi ungra ljóshærðra kvenna leikur lausum hala í Lundúnum og eldri hjón taka inn sérvitran leigjanda. Er ljóshærða dóttir þeirra örugg?

Fyrsta spennumynd Hitchcock (heimild: Maltin). Það er heillandi að sjá að hann var strax farinn að vinna með formið. Svo fannst mér stundum einsog hann væri að vísa í Nosferatu með því hvernig skuggar birtast. Síðan er frumlegt (held ég) hvernig litir og millititlar notaðir.

Það er áhugavert að ég hef aldrei séð þöglar myndir þar sem textinn er svartur á hvítum bakgrunni. Það er allt í dökku stillingunni.

Þetta er ekki fullkomin mynd. Hún er full hæg og sumir leikarar eru ekki jafn færir og aðrir. Þeir færu eru frekar færir, s.s. húsmóðirinn sem kann að nota andlitið án þess að bókstaflega geifla sig.

Titilhlutverkið er í höndum Ivor Novello sem hefði vel tekið að sér hlutverk vampíru. Þessi lýsingu á persónu Novello birtist á skjánum og hlægði mig. Vona að hann hafi haft húmor fyrir þessu á sínum tíma og það hafi ekki verið illa meint.

Þó myndin sé ýkt eins og margar þöglar myndir þá gengur hún alveg upp. Þegar allt kemur til alls þá eru hlutir á sínum stað.

Criterion útgáfunni fylgir ný tónlist sem virkar mjög vel nema þegar hún byrjar að enduróma sérstaklega Bernard Herrmann í Vertigo. Eiginlega óþarfi.

Þetta er víst í fyrsta skipti sem Hitchcock birtist í eigin mynd. Ég spottaði það.

Maltin gefur ★★★.

Sextán ára snillingur fer í háskóla og kynnist þar aðeins eldri snillingi sem er á mörkunum að lesa yfir sig. Þeir vinna saman að verkefni sem hefur annan tilgang en þá grunar.

Það er leisargeisli sem notaður er sem vopn. Það er ekki höskuldur, það er bókstaflega opnunaratriðið. Kannski hefði það virkað betur sem leyndardómur, hver veit?

Auðvitað er ég að heimsækja Real Genius út af Val Kilmer (einnig sem kvikmyndauppeldi). Ef ég á að vera heiðarlegur þá er þetta uppáhaldsmyndin mín með honum. Ekki besta. Langt því frá. Hún er gölluð og oft virðist vanta herslumuninn. En Val Kilmer er nægilega sjarmerandi til þess að láta þetta virka. Nokkrar klassískar línur hjálpa.

Það skiptir vissulega máli að Real Genius er pólitískt séð á góðu róli. Fínn boðskapur.

Helsti galli myndarinnar leiðindagaurinn Kent og allur kjánalegi níunda áratugshúmorinn sem hann persónugerir.

Það er svo margar myndir frá þessum tíma sem eru með frábær popplög. Í Real Genius er ótal lög sem fólk hefur gleymt ef það þekkti þau einhvern tímann. Síðan endar það á Everybody Wants To Rule The World með Tears For Fears sem er auðvitað topplag og mjög svo viðeigandi.

Tékov fær sér snarl og Maltin gefur ★★½ en umsögnin hljómar eins og hún ætti bara að fá ★½. Málamiðlun milli röklegrar greiningar og ánægju?

Við fylgjumst með venjulegu fólki og meðlimum andspyrnunnar í Róm undir lok þess tíma sem borgin var undir stjórn Þjóðverja. Leikstýrt af Roberto Rossellini sem skrifaði handritið ásamt, meðal annars, Federico Fellini.

Framleiðsla Roma, città aperta hófst nærri því um leið og Bandaríkjamenn frelsuðu Róm. Myndin er tekin upp á götum þar sem nasistar höfðu marserað um nokkrum mánuðum fyrr.

Þessi mynd náði mér. Við fyrsta áhorf myndi ég segja að hún fari ofar á mínum listum heldur en Reiðhjólaþjófarnir eða það sem ég hef séð af kvikmyndum Fellini.

Myndin sýnir að andspyrnan var samansett af mjög ólíku fólki. Nasistinn sem spyr kommúnistann hæðnislega hvort konungsinnarnar verði ennþá vinir hans eftir stríð hefur í raun rétt fyrir sér. Svarið er augljóst, það skiptir ekki máli því það þarf alltaf að byrja á því að sigra nasistana.

Presturinn Don Pietro er eftirminnilegasta persóna myndarinnar. Hann er dæmi um þessa óvenjulegu „bólfélaga“ innan andspyrnunnar því hann þarf að vinna með guðlausum kommúnistum og þeir með honum.

Maltin gefur ★★★★ (hæstu einkunn) og ég get ekki verið annað en sammála.

Morð og fjárkúgun, fer líka inn á óþægilegri slóðir. Fyrsta enska talmyndin (en ekki fyrsta talmyndin á ensku) og myndin þar sem Hitchcock skipti yfir í hljóðmyndir, í miðjum klíðum.

Maltin segir að þögla útgáfan af Blackmail sé betri en ég er bara svolítið hrifinn af því hvernig hljóðið er unnið í myndinni, þó það sé tekið upp eftir á.

Blackmail er mjög góð en ekki snilld. Hún er full hægfara til þess en það skiptir ekki öllu máli því hún er frekar stutt. Söguþráðurinn er ekki aðalatriðið. Það sem kom mér helst á óvart er hve langt Hitchcock var kominn í að þróa stíl sinn. Líklega þarf ég að kíkja líka á þöglu myndirnar hans við tækifæri.

Ég ætla ekki að höskulda hvar og hvernig Hitchcock kemur fram í myndinni en það er óvenju skemmtilegt atriði. Myndin er frekar fyndin.

Maltin gefur ★★★ sem mér finnst í lægri kantinum miðað við hann.

Kona (Rose Byrne) erkiaðdáanda (Chris O’Dowd) rokkstjörnu tíunda áratugarins hættir með honum og kynnist rokkstjörnunni (Ethan Hawke). Ekki vera svekkt þó það sé engin nekt.

Ég hef lengi verið óljóst meðvitaður um Juliet, Naked og verið með jafn óljóst markmið um að horfa á hana. Þannig að ég skellti henni í tækið (ýtti á play) og horfði á í gegn án þess að muna að hún byggir á bók Nick Hornby.

Nick Hornby er rithöfundur sem Ásgeir kynnti mig fyrir. Mig grunar að ég hafi fengið Fever Pitch, High Fidelity og About a Boy bækurnar að láni hjá honum. Ég sá líka allar myndirnar og það verður að segjast að About a Boy er áberandi slökust af þeim enda hinar frekar góðar. Ég veit ekki hvar Juliet, Naked myndi lenda á þeim lista en allavega ekki í því neðsta.

Lýsingarorðin sem mig langar að nota hljóma næstum eins og ég sé að tala myndina niður. Hún er indæl, hlý og notaleg. Það er bara fínt að horfa stundum á slíkar myndir. Síðan er hún líka fyndin.

Gift kona verður ástfanginn af giftum lækni og þau upplifa ýmsar tilfinningar.

Þá hef ég séð myndir frá hverju einasta ári frá 1930 til 2025. Sumsé, ég valdi Brief Encounter ekki af einstökum áhuga þó hún sé talin klassísk. Kannski er hún það.

Yfirborðsagan er góð en það að heyra hugsanir konunnar er ekki að hjálpa mér. Ég held að myndin myndi alveg ganga upp án þeirra nákvæmu útlistana. Mögulega betri.

Það sem mér þykir áhugaverðara er sú túlkun á sögunni að í henni sé dulin saga af samkynhneigðum karlmönnum sem verða ástfangnir en geta ekki gert neitt í því vegna stöðunnar á þessum tíma. Þar sem myndin byggir á leikriti, og er meðal annars skrifuð af, Noël Coward gæti þetta verið rétt.

Ég fór að ímynda mér hvernig hægt væri að byggja á þessari hugmynd. Sögusviðið væri leikhús þar sem verið væri að setja upp upprunalega leikritið en þar vinna tveir samkynhneigðir karlmenn sem eiga báðir eiginkonur en verða ástfangnir líkt og aðalpersónurnar í myndinni.

Maltin gefur ★★★★ sem mér finnst óhóflegt.