Söguskýringar Staksteina

Um helgina var talað og skrifað afskaplega vel um arfleið stjórnmálaleiðtoga sem aldrei tilheyrði Sjálfstæðisflokknum. Þetta fór afskaplega illa í­ hið „frjálsa“ og „óháða“ Morgunblað eins og sjá má á Staksteinum í­ dag.

Þjóðarsáttin var að sjálfsögðu ekki verk eins manns eða tveggja og held ég að enginn haldi öðru fram. Að henni komu margir aðilar m.a. samtök atvinnurekenda, verkalýðsfélög og ekki sí­st bændur sem oft virðast gleymast í­ umræðunni um samningana 1990. Stór hluti þjóðfélagsins lagði í­ raun sitt að mörkum til þess að kippa þjóðinni upp úr ví­tahring óðaverðbólgu, gengisfellinga og óstöðugleika.

Birgir Guðmundsson, lektor við félagsví­sinda- og lagadeild Háskólans á Akureyri kom inn á þátt Steingrí­ms í­ þjóðarsáttinni á málþinginu í­ gær sem Mogginn vill gera lí­tið úr. Talaði hann um Steingrí­m sem brúarsmið sem kunni þá kúnst að byggja brýr milli manna og flokka. Honum tókst að byggja brú milli leiðtoga vinnuveitenda og launþega. Þá þurfti öflugan leiðtoga til þess að koma í­ gegn umdeildum pólití­skum ákvörðunum sem voru forsenda sáttarinnar. Það tókst Steingrí­mi. Steingrí­mi tókst lí­ka að eigna öðrum vel unnin verk og deila út hrósi til samstarfsmanna og andstæðinga, eitthvað sem margur stjórnmálamaðurinn hefur farið flatt á.

Margir Sjálfstæðismenn hafa löngum gert lí­tið úr þjóðarsáttinni þrátt fyrir að öflugur hópur innan flokksins hafi átt þátt í­ henni. ístæðan er lí­klega sú að á þessum tí­ma sat rí­kisstjórn vinstri- og miðjuflokka undir forystu Framsóknarflokksins. Þannig studdi Sjálfstæðisflokkurinn ekki bráðabirgðalög sem sett voru á launahækkanir til félagsmanna BHMR. Svo fór að félagar þar fengu á endanum sömu launahækkanir og aðrir en vildu meira. Hefðu þessi lög ekki verið sett hefði þjóðarsáttin farið fyrir lí­tið.

Sjálfur er ég ekki í­ nokkrum vafa um að Steingrí­mur á í­ fyllingu tí­mans eftir að fá það hrós sem hann á skilið fyrir þjóðarsáttina 1990. Það verður samt varla fyrr en eftir mörg ár þegar hægt verður að lí­ta sanngjörnum augum á feril hans.

Ég held lí­ka að hann eigi eftir að fá sí­ðbúið hrós fyrir stefnu sí­na í­ umhverfismálum sem þótti framsækin á sí­num tí­ma. Hann barði það nánast í­ gegn að hér yrði stofnað umhverfisráðuneyti sem áður hafði verið skúffa í­ Félagsmálaráðuneytinu. Hann talaði fyrir alþjóðasamningum um loftlagsmál þegar áhuginn á þeim málaflokki var lí­till, fékk Bandarí­kjamenn til að hugsa sig tvisvar um hvaða úrgangi þeir hentu í­ hafið og hefur unnið ötullega að landgræðslu hér heima.Â