Svæðissjónvarp RAI í Bozen (Bolzano) hélt úrslitakvöld suður-týrólsku forkeppni Grand Prix der Volksmusik þann 21. maí síðastliðinn í smábænum Algund. Borið saman við svissnesku forkeppnina sem ég sagði frá um daginn var ekki mikið um dýrðir í umbúnaðinum, og ef litið er til fyrri forkeppna RAI í Suður-Týról verður að segjast að nú er Snorrabúð stekkur: Allt mun smærra í sniðum en undanfarið og hausinn bitinn af skömminni með því að kynna lögin eingöngu með forklipptum kynningarmyndböndum og snuða þannig áhorfendur um ánægjuna af því að sjá listamennina mæma undir pleibakki í sjónvarpssal.
En fram fór þó keppnin, og var sosum ekki mesta hneisan í GPdV í ár. Meira um það síðar.
– – –
Die Bergdiamanten eru engir nýgræðingar í Volksmúsíkinni, þeir náðu til dæmis alla leið í úrslit GPdV árið 2008 með lagið sitt „Ein bißchen Gottvertrauen.“
(Ég hlekki þarna á upptöku frá forkvöldi RAI Bozen árið 2008 þar sem afturförin leynir sér ekki í samanburðinum: Þarna var hátt til lofts, vítt til veggja, og listamennirnir stóðu sjálfir á sviðinu undir flutningnum og mæmuðu í eigin persónu fyrir áhorfendur í sjónvarpssal. Berið þetta saman við kjallarakytruna þar sem atburðinum var holað niður í ár, og sára vöntun á alvöru líflíkisflutningi. Fyrir utan að 2008 höfðu þau sjálfan Rudy Giovannini til að afkynna herlegheitin.)
Fjallademantarnir koma úr afdalnum Gsiesertal sem er lengst uppí uppsveitum Suður-Týróls. Allir sinna þeir tónlistinni í hjáverkum: Rafvirkinn Werner syngur og spilar á gítar, pípulagningamaðurinn Jóakim þenur dragspil og syngur með, og rafmagnsverkfræðingurinn Erwin blæs í lúðra. En þeir eru líka duglegir að troða upp við hin ýmsustu tækifæri og bjóða ekki einungis uppá bæði Volksmusik og Schlager, heldur líka ítalska standarda og popp og rokk úr alþjóðlegu deildinni. Þeir náðu fjórða sætinu með 9,72% greiddra atkvæða með laginu „Teures Heimatland,“ sem þeir segja að sé ekki aðeins „ein Heimatverbundenes Lied,“ heldur líka „ein Bodenständiger Marsch,“ hvorki meira né minna. Þeir ráðast sko ekki á garðinn þar sem hann er lægstur, Fjallademantarnir:
– – –
Í þriðja sæti lenti einn af mínum uppáhalds Volksmúsíkurlistamönnum. Hann Alex Pezzei lítur einhvernveginn alltaf út eins og hann sé með eitthvað syndróm, greyið, en það er nú ekki honum að kenna. Eins og ég rakti í pistli á síðasta ári er hann borinn og barnfæddur Suður-Týróli sem hefur verið á fullu í tónlistinni frá því á leikskólaaldri. Hann er frá litlu svæði í grennd við Dólómítana þar sem töluð er ladína (fornt tungumál skylt retórómönsku), en hann er einnig altalandi á þýsku, ítölsku, ensku og spænsku. Á leið okkar fjölskyldunnar um Suður-Týról síðasta sumar ókum við gegnum heimaþorpið hans í Grödnerdalnum, þar héngu borðar yfir aðalstrætum honum til stuðnings og allir greinilega yfir sig stoltir af stráknum. Sem má alveg vera.
Ég er ekki frá því að hann Alex sé minn keppandi í ár. Hér er hann mættur með lag sem er jafnvel enn betra heldur en lagið hans í fyrra (svo ég kveði nú ekki fastar að orði) og heitir „A Narrischer, a Boarischer,“ sem ég hef ekki hugmynd um hvað þýðir og get varla ímyndað mér, þótt mér heyrist hann nú vera að syngja á einhvunnlags þýsku. Hitt get ég upplýst að hann lenti í þriðja sæti með 10,36% greiddra atkvæða. Og ekki skemma Alpahornablásararnir úr Grödnerdal fyrir:
– – –
Ég veit ekki mikið um Niederbachersystkinin. En vel taka þau sig út saman eins og sjá má í uppstillingu fyrir framan nákvæmlega sama rúmið þar sem Fjallademantarnir sungu áðan um átthagana dýru:
Þau eru af annarri kynslóð tónlistarfólks í Niederbacherfjölskyldunni: Hans faðir þeirra byrjaði að spila og syngja með Walter bróður sínum fyrir allmörgum áratugum og það leynir sér ekki að ástin á fagurri tónlist hefur gengið í arf til barnanna. Það fer fáum sögum af tónlistarhæfileikum móður þeirra, en hún hefur að minnsta kosti veitt þeim innblástur til lagsins sem þau náðu þriðja sætinu (með 11.63% atkvæða) með í ár: „Ein Lied für Mama.“ Því miður er hvorki hægt að finna myndbands- né hljóðupptöku af laginu í fullri lengd, en á heimasíðu GPdV má þó hlusta á þrjátíu sekúndna bút til að finna nasaþefinn af því. Til að bæta upp fyrir myndbandsleysið er hérna önnur svona líka afskaplega falleg mynd af þeim systkinum:
Geschwister Niederbacher – Ein Lied für Mama
– – –
Sigurvegarar suður-týrólsku forkeppninnar í ár voru þeir sömu og í fyrra: Hressu strákarnir í Volxrock tóku sig til og rokkuðu keppnina uppúr skónum annað árið í röð með laginu „Was macht das Edelweiß in meiner Supp’n,“ eða „Þjónn, það er Alparós í súpunni minni.“ Þeir aldeilis burstuðu þetta með 12,89% greiddra atkvæða, og má telja næsta víst að unga fólkið af suður-týrólsku klámkynslóðinni hafi verið duglegt að smassa á Handy-símana sína, enda allt yfirfullt af kynferðislegum vísunum í bæði texta og vídeói. Það á þó eftir að koma í ljós hvort þetta falli í kramið hjá hinni innhringjandi eldri kynslóð á stór-þýska menningarsvæðinu á úrslitakvöldinu í Vín, eða hvort eitthvað meira í ætt við móðurástaróð Niederbachersystkinanna eigi eftir að gera meiri lukku. Og allir syngja með núna: „Wos mocht des Edelweiß…“