Mikið er rætt um það þessa dagana að til að samningar náist milli grunnskólakennara og sveitarfélaganna þurfi báðir að slá af kröfum sínum. Það er spurning hvort þeir sem svona tala viti hverjar kröfur grunnskólakennara eru. Þær eru nefnilega helst þessar:
1. Kennsluskylda verði 26 kennslustundir. Víða á nágrannalöndum okkar er hún 22 – 24 kennslustundir, í framhaldsskólum á Íslandi 24. í grunnskólanum eru þetta 28 kennslustundir eins og er.
2. Undirbúningstími verði aukinn. í síðustu samningum var hann styttur talsvert og eitthvað í síðustu samningum þar á undan. Samt hefur undirbúningur örugglega ekkert minkað þrátt fyrir minni tíma. Bara meira unnið kauplaust. Undirbúningur er nefnilega líka úrvinnsla, námsmat, prófagerð o.s.frv.
Ég kenni t.d. 8. – 10. bekk í Giljaskóla, dönsku, þýsku, námsleikni og leiklist auk lífsleikni í mínum umsjónarbekk. Ef ég tel hvern nemanda einu sinni í hverri námsgrein þá eru þetta 179 nemendur í 29 kennslustundum. Undirbúningstími minn er því 667 mínútur á viku sem gera 3,72 mínútur á hvern nemanda til að undirbúa námsefni og námsmat fyrir hann, fara yfir það gefa einkunn og undirbúa kennsluna.
Ég held það sé óþarfi að taka það fram að þetta tekur náttúrulega mun lengri tíma og er því að mestu unnið kauplaust.
3. Laun hækki og þá helst hjá byrjendum. Byrjandi í grunnskóla í dag fær 155.049 krónur í grunnlaun. Hækkar líklega upp í 164.492 sé tekið tillit til skólastjóraflokka. Þarna er ekki um lægstu kennarana að ræða heldur menntaðan kennara á aldrinum 27 – 30 ára. Hins vegar ber að geta þess að lítið bætist ofan á þessi laun þar sem yfirvinna í grunnskólum er nánast ekki til.
Byrjunarlaun menntaðs framhaldsskólakennara á sama aldri eru 180.642 og ég veit ekkert um hvort ofan á það sé eðlilegt að reikna með einhverjum hækkunum. Þetta er hins vegar um 16% munur. Nú finnst mér eðlilegt að framhaldsskólakennarar hafi hærri laun en grunnskólakennarar þar sem þeir hafa að meðaltali einu ári meiri menntun. 16% munur er hins vegar of mikið. Ég þykist muna að meðalheildarlaun framhaldsskólakennara séu 330.000, en grunnskólakennara 250.000 og munurinn þar á er 32%. Þess ber að geta að ég er ekki nálægt meðallaunum grunnskólakennara. Samt er ég með sex ára háskólamenntun og réttindi á báðum skólastigum. Hvaða rök eru fyrir því að ég eigi að fá minna greitt fyrir að kenna í grunnskóla en framhaldsskóla?
4. Sveitarfélög borgi mótframlag í séreignarsjóði lífeyrisréttinda. Þetta tíðkast á almennum vinnumarkaði. Ég veit ekki hvort ríkið greiði þetta en finnst það líklegt. Þar sem þetta var að því er mig minnir sett í lög um séreignarsjóði og átti að vera hvatning fyrir launafólk að safna í þá. Það er þ.a.l. engin hvatning fyrir grunnskólakennara að safna í séreignarsjóð og réttindi þeirra að þessu leiti því mun lakari en gengur og gerist á almennum vinnumarkaði.
Af hverri af þessum kröfum eigum við nú að slá? Ég er kannski bara svona ótrúlega þvermóðskufullur og leiðinlegur en ég er ekki til í að slá af neinni þeirra. Yfirlýsingar LN um að ekki hafi verið farið fram á meira fjármagn frá sveitarfélögunum og yfirlýsingar ríkisstjórnarinnar um að þeim komi þetta ekki við og fráleitt sé að endurskoða tekjuskiptingu ríkis og sveitarfélaga er svo ekki til að auka manni bjartsýni.
Látum ekki af einni einustu kröfu!