Það hefur orðið umræða á netinu vegna jaðarskoðana. Ekki einhverra ákveðinna jaðarskoðana heldur um það hvað orðið þýðir. Allt spratt þetta út af þeim ummælum Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur að það væri ekki jaðarskoðun á Íslandi að hér ætti að vera öflugt velferðarkerfi. Mér sýnist þessi umræða vera á villigötum því hingað til hefur mér sýnst að fólk sé að tengja hugtakið jaðarskoðun við annað hvort öfgar eða kjánalegar skoðanir, þ.e. með því að kalla einhverja skoðun jaðarskoðun sé verið að ýja að öðru hvoru þessa tveggja. Þetta finnst mér alrangur skilningur á hugtakinu jaðar.
Tökum dæmi um jaðarbyggðir. Á Norðurlandi er Hvammstangi jaðarbyggð (hann er næst vesturjaðrinum). Hvammstangi er hins vegar ekki jaðarbyggð á leiðinni milli Reykjavíkur og Akureyrar (hann er nánast á miðri leið). Ef við lítum á fólksfjölda þá er bæði Hvammstangi og Reykjavík jaðarbyggðir (á sitthvorum jaðrinum) en Akureyri ekki. Hvað er jaðar fer því allt eftir því við hvað við miðum. Selfoss er jaðarbyggð sé miðað við sjávarafla.
Það fer sem sagt eftir því hvaða flokkun við notum á skoðanir hvort þær teljast jaðarskoðanir eða ekki. Ef við flokkum eftir öfgum þá eru bæði öfgaskoðanir og íhaldssemi jaðarskoðanir en skoðanir sem fela í sér smávægilegar breytingar ekki. Ef við flokkum eftir fjölda fylgjenda þá eru bæði skoðanir sem fáir aðhyllast og hinar sem flestir aðhyllast jaðarskoðanir (athugið að í því felst ekki að skoðunin sem fáir aðhyllast sé eitthvað kjánalegri en sú sem flestir aðhyllast).
Ég tel að þarna liggi mistök ISG. Hún hefur ekki áttað sig á því að við erum ávallt með tvo jaðra. Hún hefur væntanlega átt við að þeir sem telji að á Íslandi eigi að vera öflugt velferðarkerfi séu það margir að skoðunin teljist ekki jaðarskoðun vegna þess hve fáir aðhyllast hana. Þetta gæti hins vegar verið jaðarskoðun vegna þess hve margir eru sammála henni (með þessu er á engan hátt verið að segja að skoðunin sé betri eða verri en aðrar vegna þess að hún sé ekki jaðarskoðun). ISG vildi örugglega bara leggja áherslu á hve víðtækan stuðning velferðarkerfið hefði í samfélaginu án þess að gera lítið úr þeim sem eru ósammála.
Ég er ekki vanur að taka hanskann upp fyrir ISG en hér sé ég mig tilneyddan þar sem mér finnst eins og orð hennar hafi verið gífurlega rangtúlkuð að því er mér sýnist í þeim eina tilgangi að reyna að gera lítið úr hennar málflutningi. Þeir sem ég hef séð agnúast út í þetta eru nefnilega upp til hópa menn sem ég held að séu hlynntir öflugu velferðarkerfi á Íslandi.