Knattspyrnukempur

Listar eru skemmtilegir. Á morgun er ég að spá í­ að birta lista yfir bestu knattspyrnumenn Íslands fyrr og sí­ðar. Ég verð illa svikinn ef það kallar ekki á fjörlegar umræður í­ athugasemdakerfinu.

# # # # # # # # # # # # #

Egill Helgason grætur það á bloggsí­ðunni sinni að Múrinn hafi hætt útgáfu. Það er fallega gert af honum, þó ég sé reyndar ekki sammála því­. Ég tel nefnilega að betra sé að menn þekki sinn vitjunartí­ma í­ stað þess að þybbast við þar til þeir eru orðnir skrí­pamynd af sjálfum sér.

Athyglisverðara finnst mér þó að Egill skuli halda að vefritið hafi dregið nafn sitt af Berlí­narmúrnum. Alveg er mér fyrirmunað að skilja hvernig þáttastjórnandinn ví­ðförli kemst að þeirri niðurstöðu, a.m.k. veit ég ekki til þess að nokkur orð í­ þá átt hafi verið látin falla á Múrnum eða af okkur aðstandendum hans.

Múrinn var vefrit Málfundafélags úngra róttæklinga (komman í­ ú-inu í­ „úngra“ er nokkuð augljóst Laxness-tribjút). Nafn félagsins var því­ skammstafað MÚR og MÚR-inn því­ augljóst viðurnefni.

En auðvitað voru orsakir nafngiftarinnar flóknari en þetta. Um það veit ég manna best, enda er nafnið frá mér komið.

Múrinn er augljós myndlí­king. Við lögðum frá upphafi áherslu á að vefritið yrði að vera öflugur gagnagrunnur þar sem auðvelt væri að finna og leita í­ gömlum greinum. Að þessu leyti stóðum við framar öðrum vefritum sem gefin voru út um þær mundir. Stuttu fréttirnar fóru á forsí­ðuna en annað efni á undirsí­ður, þær greinar sem taldar voru „tí­malausastar“ og fjölluðu fremur um grundvallarhugmyndafræði eða rakningu sögulegra atburða settum við undir flokkinn „Hleðsluna“. Hér er um að ræða sömu myndlí­kingu – við litum svo á að við værum með skrifunum að safna í­ sarpinn, hlaða vegg, garð eða múr til varnar ákveðnum hugsjónum. Því­ lengur sem við myndum skrifa – því­ voldugri yrði veggurinn eða múrinn.

Múrinn er sömuleiðis þekkt hugtak á norðurslóðum í­ fátækum bændasamfélögum sem byggðu helst hús sí­n úr torfi. Vegleg steinhús – byggingar sem áttu að lifa lengur en í­ nokkur misseri – fengu gjarnan sæmdarheitið „múr“ eða „múrinn“. Þannig var Stjórnaráðshúsið í­ Reykjaví­k upphaflega þekkt sem Múrinn – og hin magnaða dómkirkja í­ Kirkjubæ í­ Færeyjum (fáránlega stór steinhlaðin dómkirkja sem tekur öllu fram sem Íslendingar reyndu að byggja fyrr á öldum) heitir Múrurinn á máli heimamanna.

Og auðvitað voru múrarnir fleiri. Ef ég væri beðinn um að nefna það fyrsta sem kæmi upp í­ hugann þegar orðið „múr“ er nefnt, þá yrði það ekki Berlí­narmúrinn heldur Kí­namúrinn. Lengi var haft fyrir satt að það væri eina mannvirkið á Jörðinni sem sæist frá Tunglinu. (Sagan sagði raunar lí­ka að þessi staðreynd hefði gert Caucescu einræðisherra Rúmení­u svo öfundsjúkan að hann afréð að leika það eftir með höll alþýðunnar í­ Búkarest sem mun vera eitthvert mesta skrí­msli í­ byggingarsögu heimsins.) Fleiri múra mætti nefna til sögunnar – s.s. Hadrí­anusarmúrinn í­ Skotlandi (sem ég held mikið uppá sem Skotlandsvinur). Um marga þeirra var fjallað í­ greinaflokknum Múrar mannkynssögunnar á fyrsta starfsári vefritsins.

Á mí­num huga ví­saði nafnið Múrinn þó aldrei í­ neitt tiltekið mannvirki, heldur frekar í­ þessa abstrakt hugmynd um óárennilega manngerða byggingu með ákveðinn tilgang. Ég get svo sem viðurkennt að hafa horft til nafna á borð við Krossinn og Vegurinn, sem mér finnst hvort tveggja vera mjög svöl heiti á trúfélögum.

Mér fannst Múrinn alltaf vera helví­ti töff nafn. Og mér finnst það eiginlega ennþá. Það var ekki hvað sí­st vegna þess að ég gaf mér þá forsendu að hver einasti maður myndi skilja hversu margrætt nafnið er og hvað það skí­rskotar í­ margar áttir.

En auðvitað mátti svo sem búast við því­ að einhverjir kysu að túlka það á þann hátt að með nafninu vildum við gera grí­n að því­ fólki sem var skotið var með köldu blóði þegar það reyndi að flýja yfir ví­ggirðinguna milli Austur- og Vestur-Berlí­nar. Á mí­num huga segja slí­kar túlkanir þó mest um þá sem setja þær fram.