Rottumaðurinn

Sérviskulegur Bakþanki nýjasta pistlahöfundarins í­ Fréttablaðinu um „Rottumanninn“ í­ Ráðhúsinu – hefur kallað á karp á bloggsí­ðum. Ég ætla ekki að blanda mér í­ það.

Þetta orð „Rottumaðurinn“ skapar hins vegar sterk hugrenningartengsl við bók sem ég las sem strákpatti og hafði talsverð áhrif á mig.

Bókin var „Frans rotta“ eftir Hollendinginn Piet Bakker. Ciske de Rat hét hún ví­st á frummálinu.

Sagan er hreinræktað tilfinningaklám. Hún segir frá bláfátækum hollenskum götustrák sem er rottulegur í­ útliti og allir eru vondir við – nema góði kennarinn. Bókin um Frans rottu er nánast samfelld eyðimerkurganga Rottumannsins hollenska og vonarneistinn sem kveiktur er í­ lokin gerir lí­tið til að kæta unga lesendur.

Bókin um Frans rottu var til heima hjá afa og ömmu á Neshaganum – og þar var lí­ka að finna eintak af framhaldinu – Uppvaxtarárum Frans rottu – í­ henglum. Raunar í­ slí­kum henglum að lokakaflana vantaði. Ég byrjaði samt að lesa.

Frans rotta hélt áfram að bí­ða lægri hlut í­ lí­finu. Svo fór að lokum að hann kom að móður sinni sem var að hórast með ljótum karli og þau viðkipti enduðu með því­ að Rottumaðurinn drap móður sí­na óvart með búrhní­f og fór í­ steininn. Þar lauk handritinu.

Þetta varð mér grí­ðarlegt áfall og örlög Frans rottu urðu mér grí­ðarlega sterk í­ huga. Ekki vegna þess að bókin væri svo vel skrifuð, því­ það var hún svo sannarlega ekki, heldur vegna þess að þetta var fyrsta bókin sem ég las á ævinni sem endaði illa. Það er trámatí­sk lí­fsreynsla.

Það var ekki fyrr en tuttugu árum sí­ðar að ég komst að því­ að bækurnar um Frans rottu (sem seldust í­ bí­lförmum um alla Evrópu á árunum strax eftir strí­ð) voru þrjár. Á lokablaðsí­ðunum týndu var Rottumanninum sleppt úr grjótinu, hann bjargaði strák frá drukknun og var hylltur sem hetja. Á þriðju bókinni er rottan orðin strí­ðshetja sem sallar niður nasista – og allt vonda fólkið skammast sí­n fyrir að hafa lí­kt honum við rottu.

Ef ég hefði komist í­ þessar bækur á sí­num tí­ma er pottþétt að ég væri búinn að steingleyma öllu um Frans rottu. Sennilega hefði plottið þó farið verulega í­ taugarnar á mér – enda þurfa menn lí­klega að vera óðir Kalví­nistar til að finnast það bara svalt að láta aðalpersónur í­ barnabókum stinga mæður sí­nar á hol fyrir að sænga hjá körlum úti í­ bæ. – En hvað veit ég – heiðinginn – um kristilegt siðgæði?

Nú segir Wikipedian mér að í­ fyrra hafi verið frumsýndur söngleikur í­ Amsterdam um Rottumanninn og að drottningin hafi mætt á frumsýninguna. Er hér komin hugmynd fyrir Magnús Geir í­ nýja djobbinu?